Aronija i Nauka
Sveži plodovi Aronie imaju najveći antioksidativni kapacitet među svim bobičastim voćem istraživanim do sada, a merenim po ORAC i TEAC standardima.
Bobice aronije sadrže veći nivo antioksidansa, ploiphenois-a i antocijanina nego brusnice, borovnice, grožđe i većina drugog voća. Studije su pokazale da antioksidanti pomažu u smanjenju rizika za rak, bolesti srca, upale, dijabetes, bakterijske infekcije i neurološke bolesti kod ljudi. Oni takođe usporavaju proces starenja. Nivoi antioksidansa u hrani mere se kiseoničkim kapacitetom radikalne apsorpcije (ORAC). ORAC meri ukupnu antioksidativnu snagu hrane ili dodatka. USDA istraživanje pokazuje da bobice aronije imaju jedan od najvećih sadržaja antioksidanata u bilo kom voću.
Prema istraživanjima „in vitro“ i na životinjama, brojni izvještaji govore o zaštitnom učinku Aronie i njenih ekstrakta kod tumora kolona.
U studiji sprovedenoj na miševima antocijanini iz ploda aronije smanjili su toksičnost i nakupljanje kadmijuma u bubrezima i jetri testiranih životinja.
Aronija može pozitivno delovati na nekoliko rizičnih faktora kod kardiovaskularnih bolesti. „In vitro“ eksperimenti ukazuju kako fenolni sastojci doprinose normalnoj funkciji i rastu endotelnih stanica krvnih sudova.
Ustanovljen je antiagregacijski učinak na trombocite kao i zaštitni učinak na koronarne krvne sudove kod svinja.
U eksperimentalnom modelu hiperlipidemije kod miševa voćni sok od plodova aronije umanjio je porast ukupnog holesterola, LDL-a i ostalih masnoća u plazmi uzrokovanih povećanim unosom hrane bogate mastima (15,16,17).
Kod muškaraca s blagom hiperholesterolemijom koji su 6 nedelja pili 250 ml soka od plodova aronije značajno je umanjena koncentracija ukupnog holesterola, LDL-a i triglicerida u plazmi, dok je porasla koncentracija HDL holesterola. Takođe, primećen je i umeren, ali statistički značajan pad koncentracije glukoze u krvi, homocisteina i fibrinogena.
Metaboličke promene povezane su s padom sistoličkog pritiska za srednju vrednost 13 te dijastoličkog za 7mmHg.
Sličan učinak sniženja pritiska primećen je kod unosa drugih ekstrakata Aronie bogatih flavonoidima kod pacijenata s preboljenim infarktom miokarda koji su lečeni statinima, te kod onih koji boluju od diabetesa melitusa tip 2.
Ostali posmatrani učinci uključuju smanjenje markera kardiovaskularnih incidenata kod pacijenta koji su preboleli infarkt miokarda, što upućuje na potencijalnu kliničku primenu sekundarne prevencije ishemične bolesti srca.
Istraživanja pojedinih naučnih timova ukazuju kako bi antocijanini iz aronije mogli biti korisni u liječenju dijabetesa tip 2, kao i usporavanja nastanka komplikacija uzrokovanih ovom bolesti. U životinjskom modelu primjena soka od aronije kod štakora s razvijenim dijabetesom umanjila je vrijednost šećera i triglicerida u krvnoj plazmi. U studiji na ljudima, dnevni unos 200 ml soka od aronije kroz vremensko razdoblje od 3 mjeseca uspješno je smanjio razinu glukoze u krvi mjerenu natašte kod pacijenata oboljelih od dijabetesa neovisnog o inzulinu. Osim toga, aronija je pozitivno djelovala na količinu HbA1c, ukupnog kolesterola i ostalih lipida u krvi.
Ova naučna istraživanja podudaraju se sa ostalim studijama koje opisuju učinak hrane bogate procijanidinima na dijabetes.
Pojedine studije sprovedene na ljudima ukazuju na potencijalno pozitivan učinak Aronie pri lečenju poremećaja ishrane.
Sastojak aronije, proantocijanidin sprečava proizvodnju proteina endotelina-1 koji sužava krvne sudove. Proantocijanidin ima antioksidativno djelovanje, ima i ulogu u stabilizaciji kolagena i elastina – dva kritična gradivna proteina u vezivnom tkivu.
Na molekularnoj razini, antocijanini su pokazali delovanje regulacije genske ekspresije, a posebno gena koji su uključeni u proliferaciju stanicu, stvaranje medijatora upalne reakcije i angiogenezu.